All posts by Ali OĞUL

Gorsel Iletisim Tasarimcisi. Yeditepe Universitesi, Gorsel Iletisim Tasarimi mezunu. Adobe User Group Manager, FlashOdulleri.com ve FlashArsivi.com kurucusu. Ayrica kendisi iyi bir insandir.
Wordpress

WordPress Arama’da Sayfaları Yok Saymak

Leave a comment

Merhaba,

WordPress ile uğraştığım zaman bazen karşıma sorunlar çıkıyor. Bazı şeyleri kolayca düzeltebiliyorken bazıları çok zamanımı alıyor. Öyleki bunu bir yere yazmam lazım herkes ogrenmeli ve benim kadar uğraşmamalılar diyorum.

Bu yüzden geçenlerde her karşıma çıkan sorunu bloguma yazmayı planladım (yine erteledim ama..). Suan yazacağım sorun ve çözümü öyle uğraştırmadı, 1 dakikada halloldu ama aklıma gelmişken yazayım dedim 🙂 . Bundan sonra da hem kendime not olsun diye hem de aynı sorunları yaşayanlar için yazacağım.

WordPress Arama Sayfaları -Pages- Yok Saymak

Sorun
Ilk yazacağım şey WordPress Arama‘da yani Search‘te aratırken sadece yazıların listelenmesini sağlamak, yani sayfaları yok saymak. Normalde hem yazılarda hem de sayfalarda aradığı için bazı temalarda sorun olabiliyor.

Cözüm

Aramalarda sayfaları yok saymak için öncelikle WordPress temanızın function.php sayfasını açın, sonra aşağıdaki kodu ekleyin;

function SearchFilter($query) {
if ($query->is_search) {
$query->set('post_type', 'post');
}
return $query;
}
add_filter('pre_get_posts','SearchFilter');

Bu kadar basit, şimdi arayınca sayfaları yok sayacak ve sadece yazıları gösterecek.

Teşekkürler.

Ben, Flash, Wordpress

Portfolio Sayfam

2 Comments

Tam olarak geçen yıl bu vakitlerde ‘yapım aşamasında’ sayfasından bıkmamdan dolayı, basit bir portfolio sayfası hazırladım ama sonradan üşengeçlik yapıp son düzeltmeleri yapmayıp yayınlamadım. Hatta kullanmaktan vazgeçmiştim bile.

Geçenlerde ise boşa gitmesin  diye ve site boş durmasın diye bunu yayınlama kararı aldım.

Yavaş yavaş yaptıklarımı yüklemekteyim. Ortaya karışık bir portfolio sayfası oldu.

Flash ActionScript3.0 ile yaptım, veri tabanı olarak da şuan kullandığım WordPress blogunu kullandım. Yani şu yazımda bahsettiğim çalışmam gibi Flash + WordPress oldu.

SWF Address(Nedir bilmeyenler için, örneğin; http://www.aliogul.com/#/About/ gibi) ile ilgili bazı tarayıcılarda sorun olabilir. Sorun yaşayanlar bildirirse sevinirim.

http://www.aliogul.com

Teşekkürler

Ben, Wordpress

WordPress’te link ekleme sorunu ve çözümü

2 Comments

Merhaba, aşadığıda WordPress’te link ekleme sorununu ve çözümünü yazdım.

Sorun

WordPress‘in son güncellemelerinden sonra yazılarda link ekleme problemi yaşamaya başladım. Yazı yazarken link eklemeye çalıştığımda, görseldeki gibi hem “link ekle” butonu yerine ‘güncelle‘ butonu çıkıyordu hem de bunu yaptığımda sayfayı yenilemeye kalkışıyordu. Ayrıca görselde gördüğünüz ‘var olan bir yazıya link ver’ seçeneğini de tıkladığımda normalde aşağı doğru açılıp yazıları listelemesi gerekirken, hiçbir değişiklik olmuyordu.

Çözüm

Sorun eklentilerden kaynaklandığı için, bu sorunu çözmek için

  • ya bütün eklentileri kaldırın ve tek tek aktif edip, yazılara link eklemeye çalışıp duruma bakarak hangisinden kaynaklandığını görün.
  • ya da tam tersini yapip tek tek deaktif hale getirip link eklemeye çalışın.

Ama mutlaka önce hepsini kaldırıp, link eklemeyi deneyip, sorunun eklentilerden kaynaklandığından emin olun.

Benimki Friendfeed comments adlı bir eklentiden kaynaklanıyormuş.

Hala sorun yaşayan ve/veya başka çözümü olan varsa yorum olarak yazarsa sevinirim.

Teşekkürler

Adobe, Adobe Edge, Ben, HTML5, Illustrator

Adobe Edge ile HTML5 Animasyon Örneği

5 Comments

adobe edge html5 animasyonu

Bir önceki yazımı okuduysanız Adobe‘nin çıkarmış olduğu Adobe Edge adlı programından bahsetmiştim. Biraz inceledikten ve fırsat bulduktan sonra, yapılması kolay basit bir HTML5 Animasyon örneği yaptım.

Adobe Edge ile yaptığım HTML5 Animasyonunu izlemek için tıklayın.

Izleyince göreceğiniz gibi grafikler mevcut. Bu grafikleri Illustrator’da çizip, Adobe Edge programında Import ettim. ( Adobe Edge hakkındaki yazımda da bundan bahsetmiştim. )

Adobe Edge nedir?

Adobe Edge hakkında yazdığım yazı için tıklayın.

Animasyon biraz basit olabilir ama Adobe Edge geliştikçe ve bizler de uğraştıkça daha güzel animasyonlar çıkacaktır.

Yapmış olduğunuz örnekler varsa yorum olarak ekleyebilirsiniz, onları yazıya dahil edebilirim.

Teşekkürler

Adobe, Adobe Edge, HTML5

HTML5 aracı Adobe Edge

2 Comments

Adobe, HTML5, CSS3, JavaScript gibi animasyonları kolay yoldan hazırlamak icin bir araç yayınladı. Adı Adobe Edge. Aslında 2 haftayı buldu ama ben pek inceleme firsatı bulamamıştım. Geçenlerde indirip inceleme fırsatı buldum.

Genel olarak Adobe Edge programı incelendiğinde basit bir arayüze sahip olduğu görülecektir. Ozellikle Flash ve After Effect kullanmış olanlar için kullanımı çok kolay olacaktır.

Henüz beta sürecinde olduğu için adı Adobe Edge ‘Preview’. Bu araca zamanla yeni özellikler eklenecektir.

Animasyonları hazırladıktan sonra HTML formatında çıktı alabiliyorsunuz.

Öncelikle birkac örnek, Adobe Edge‘i indirme linki ve Adobe Edge hakkında yapılan e-Semineri yazmak istiyorum. Daha sonra Adobe Edge programının detaylarından bahsedeceğim.

Adobe Edge Örnekleri

Adobe Edge sayfasında yer alan örnekler;

  1. wordAnimation.html
  2. wordAnimation2.html
  3. Test.html
  4. Wheel.html
  5. csAd004.html
  6. Edge_sample_solarsystem.html
  7. Edge_sample_planetEarth.html
  8. Edge_sample_timeclock.html

Adobe Edge ile hazırladığım basit bir örnek;
http://aliogul.com/edge/edgedeneme.html

Adobe Edge Download

Adobe Edge’i indirmek için tıklayın.

E-Seminer

Geçenlerde AdobeGunlugu‘nden Halid Özgür ve Hakan Çamoğlu tarafından Adobe Edge hakkında eSeminer yapıldı. Ben izleyemesem de yapılan seminerlerin kayıtları tutuluyor.

Adobe Edge e-Semineri izlemek için tıklayın.

Açılış Ekranı

Adobe Edge ‘i  indirip açtığınızda koyu gri bir ekranla karşılaşacaksınız. Adobe programlarını kullanmış olanlar için tanıdık gelecektir.

Adobe Edge SplashOrtada yer alan ‘Get Started‘ alanında yer alan ‘Create New”i tıkladığınızda karşınıza klasik bir ekran gelecektir.

Solda ‘Properties’ paneli, ortada Flash ve AE gibi boş bir sahne ve sağda da ilgili diğer ayar panelleri.
En altta ise yine Flash gibi AE gibi bir Timeline (zaman çizelgesi) yer almakta. Bu sayede animasyonunuzu kontrol edebiliyorsunuz.

Daha önce kaydetmiş olduğunuz dosyayı da ‘Open File”i tıklayarak açabilirsiniz. Ayrıca yine her Adobe programı gibi en son açtıklarınız, şuan görselde görunmeyen alanda, sağ tarafta listeleniyor.

Import

File > Import seçeneğini tıklayıp daha önce Photoshopta, Illustrator  gibi programlarda hazırlamış olduğunuz görselleri Adobe Edge programında sahneye ekleyerek göze hoş gelen animasyonlar hazırlayabilirsiniz.

Paneller & Araçlar

Properties paneliSahne boşken veya hiçbir şey seçili degilken sol tarafta Properties panelinden sahnenin rengini, yükseklik ve genişlik ayarını yapabilir, dosyanıza isim verebilirsiniz.

Hemen bu panelin üstünde ‘Selection tool’, ‘Rectangle tool’, ‘Rounded Tool’ ve ‘Text tool’ yer almakta. Zaten şimdilik araçlar sadece bunlardan ibaret.

Daha önce bu tarz herhangi bir program kullanmış olanlar zaten bu toollara alışkın olacaklardır. Ama yine de açıklamakta fayda var; sırasıyla 

  1. Seçim aracı,
  2. Kare veya dikdörtgen çizme aracı,
  3. Kenarları yuvarlar kare veya dikdörtgen çizme aracı ve
  4. Yazı yazma aracı.

Ayarlar Panelleri

text propertiesHer bir çizim veya yazı yazarken aşağıda Timeline’da her biri için bir Layer oluşturuluyor.
Sahnede yer alan bir çizimi ya da text’i seçtiğinizde sol tarafta Properties panelinde o obje ile ilgili ayarlar çıkıyor.
-Soldaki görselde yer aldığı gibi.-
Sahnedeki text’i seçtiğimizde soldaki gibi ayarlar çıkmakta.
  • En üstte yer alan text’in adı (yazılan yazi değil)
  • Location bölümü objenin sahnedeki yerini belirliyor. X ve Y değerlerini değiştirerek objeyi belli bir yere taşıyabilirsiniz.
  • Size bölümü yine objenin genişliğini ve yüksekliğini ayarlamak için.
  • Hemen altlarında yer alan Opacity bölümü seçili objenin transparanlık ayarı.
  • Suan görselte yazı seçiliykenki hali gördüğünüz için, yazının büyüklüğü, font karakteri benzeri ayarları görmektesiniz.
  • Transform Origin bölümü ise, objeyi döndürme, büyükme, bükme gibi ayarlar için

Hepsinde gördüğünüz gibi sol taraflarında kare şeklinde bir ikon bulunmakta. Bu ikonun ne işe yaradığını merak edenler için;

Aslında bütün animasyon bu ikonlarla işlemekte. Flash kullanmış olanlar için bu yabancı gelebilir ama After Effect kullanmış olanlar için oldukça tanıdık gelecektir. Bu özellik Adobe Edge‘te de mevcut.

Bu ikonlar animasyon için keyframe eklemekte. Ornek vermek gerekirse; siz bir objeyi sol taraftan sağ tarafa anime etmek isterseniz, önce soldayken Location bölümündeki Y’nin ikonunu tıkladıktan sonra timeline da ileriye gidip tekrar bu ikonu tıklayıp objeyi sağ tarafa taşımanız yeterli oluyor.

Bütün animasyon bu mantıkla işliyor.

Timeline

Aşağıda yer alan timeline bölümü görselde gördüğünüz şekilde. Her obje için layerlar alt alta sılalanmakta.

Daha önce de dediğım gibi After Effect timeline’nına çok benziyor.

Suan sadece Text2 objesi ve Layer’ı yer almakta.
Yukarıda bahsettiğim ayarların aynısınıburada da görebilirsiniz. Yine ikonları burada da göreceksiniz ve kolayca keyframe ekleyebileceksiniz.

Görselde gördüğünüz gibi 0 noktasında Opacity’yi 0 yapıp bir keyframe oluşturdum ve ilerleyip orada da bir keyframe oluşturup Opacity’yi 100 yaptim. Böylece anımasyon ilerleyince yazmış olduğum yazı sahneye o şekilde gelmiş olacak.

Suan için yeterince araç yokmuş gibi görünse de ilerleyen zamanlarda Adobe Edge geliştirilecektir.

Yazının sonunda basit bir örnek paylaşmak istiyorum; http://aliogul.com/edge/istanbul

Teşekkürler

ActionScript 2.0, ActionScript 3.0, Adobe, Ben, Flash, Flash Catalyst, Internet

Flash Ödülleri 2012

Leave a comment

Flash Ödülleri 2012 (http://www.flashodulleri.com) sonuclandiktan sonra yarisma ile ilgili ve gelecek yil ile ilgili hicbir calisma yapmadim. Suana kadar 4 kez duzenlenen bu yarisma,  ozellikle Adobe‘den gerekli destegi almamakla beraber yine Adobe ile bir takim sorunlar yasanmasindan dolayi oldukca zor sartlarda gerceklestirildi.

Yarismayi bilmeyenler ve detayli bilgi almak isteyenler yarisma sitesi olan http://www.flashodulleri.com adresini ziyaret edebilirler.

Bu sebepten oturu yarismayi 5. kez duzenleme konusunda ozellikle gecen yil yasanan sponsor destegi sorunu yuzunden tereddutlere girdik.

Yarisma her yil şubat ayinda gerceklestiriliyor. Olasi FO 2012 de Şubat 2012 de gerceklesecek. Henuz vakit var gibi gorunse de kesin bir karar olmadigindan bir calisma da gerceklestirilemedi.

Kisacasi bu yarisma tamamen sponsorlarin (Ana sponsorluk, isim sponsorlugu, odul sponsorlugu, odul sponsorlugu, tanitim sponsorlugu) ilgisine gore ya 2012′de de devam edecek ya da son bulacak.

Sponsorluk ile ilgili iletisime gecmek isterseniz [email protected] adresini kullanabilirsiniz.

http://www.flashodulleri.com

Ben

Yeni Tema

Leave a comment

Yeni tema ile ilgili yazi ile uzun aradan sonra bir seyler yazmis oluyorum. WordPress’in Twenty Eleven 1.2 adli temasi gayet sade ve kullanisli.

Zaten bu tarz bir seyler aradigimdan direk bunu kurdum, zaten ne tema ile ugrasacak ne de yazi yazacak pek de vaktim yok.

Simdilik bir sure bu kalacak. Belki kendim bir seyler tasarlayana kadar..

 

Gorusmek uzere.

ActionScript 2.0, ActionScript 3.0, Adobe, Ben, Flash

Flash Ödülleri 2011 Başladı!

Leave a comment

Uzun suredir bekledigimiz Flash Odulleri 2011 basladi.

Bu yil sadece websiteler degil animasyon, air ve flash oyunlar da yarisabilecek.

Jurilerde degerli isimler yer aliyor.

Sponsorlar; Adobe , activeden.net, vidobu.com ve sendloop.com

Detayli bilgi icin http://www.flashodulleri.com

Ben

Bulanık düşünceler

6 Comments

Yagmur yagiyordu, karanlikti sokaklar ve bombos insanlar sehri terketmiscesine. Yuruyordum yagmurun siril siklam etkisini umursamadan ve cok dusunuyor gibi gorunup aslinda hicbir sey dusunmeden.

Kasvetliydi gece karsi sokaktan insani urkecek sekilde bir insan seklinde bir golge beliriyordu. Yagmurdan korunmak icin basina gecirdigi yuzunu kapatan seyi cekti basindan ve yuzu gorundu.

Oydu, ruyalarimdaki insan; ruyalarimdaki kizdi. Hep ruyalarimda gorup uzanmak isteyip de yetisemedigim..

Bana bakti yagmurun ve karanligin etkisiyle zor goruyordu yuzu, bakti.. Bakti ve seslendi tipki ruyalarimda yaptigi gibi. Ali , ali , ali..

Bu ses gittikce rahatsiz edici seviyeye yukseliyordu. Sanki sehrin sokaklarindan cikiyordu o ses.

Ali , ali , ali…

Birden gozlerimi actim, sesine uyuyunca tahammul edemeyecegim sekilde bana sesleniyordu annem beni uyandirmak icin.
Uyandim ve dedi ki ; “kalk kahvalti yap”
Anne anne aneee.. Sana kac kere soyledim beni yemek icin uyandirma diye..

Biz aciktigimiz icin mi yeriz yoksa programlanmis robotlar gibi yemek yemek icin mi uyaniriz?..

Ruyamin etkisinden saniyeler icinde kurtulmaya calisiyorken ruyamda gorduklerimi de saniyeler icinde unutmaya basliyordum. Saga dondum.
Dondum ve elimi telefona uzattim belki biri aramistir diye. Ancak her zaman basucumda olan telefon yoktu. Bakindim etrafa.
Bakinirken kendime bakmayi biraz geciktirdim. Ellerime baktim kucucuktuler.
Kiyafetlerim bir degisikti. Yuzumu duvarlara cevirdim evimize ne olmustu oyle.

Ruyamdan kurtulurken yavas yavas durumu da anlamaya calistim. ve anladim..
Koydeydim, eski toprak evimizde uyanmistim. kucucuktum. henuz ilk okul 4e gidecek yasta.

Gercek sandiklarimin yalan oldugunu bir bir ogrenirken cogu seyi unutmaya basladim.
Disariya baktim, sessiz bir film gibiydi sanki.

Hep istedigim seyin gerceklestigini gordum; bir gun uyanip hala 4.sinifta olmayi hep hayal etmistim. ve oyle olmustu.

Hepsi ruyaydi diyordum seviniyordum kendi icimde.

Ancak sevincimi aninda bastiran bir his durttu beni. onca yil nereye gitti?

Yasadigim kotu anilardan, kotu deneyimlerden kurtulmanin sevinciyle beraber yasadigim guzel seyler vardi. Bu his sevincimi dengeledi.

Onca insan vardi hayatima giren? Hani ortaokul vardi lise ve universite? hani hocalar? oradaki arkadaslar? Yasadigim guzel anilar?

Ogrendigim ingilizce? bilgisayar kullanabilme?

Fenerbahce vardi…

Gordugum guzellikler vardi, yeni albumler vardi, redd diye bir grup vardi hani nerede?

Peki ya internet? hani benim Flash’im?

Iste bu ikilemler arasinda gidip gelirken gercek olan film aslinda sessiz gibiydi…

Fakat her seye ragmen ters giden bir seylerin oldugunu goruyordum hepsi yalan miydi diye dusunurken.

Neden baktigim her taraf siyah beyazdi? neden insanlar agir cekimde hareket ediyor gibiydiler?

Derken birinin kapiyi caldigini duydum. Caldi ve giderek arttirarak…

Ben bu duyguyu daha once bir yerden hatirliyordum.. Artiyordu cunku ve rahatsiz ediyordu artik!

Tam kapiya yonelecekken gozlerimi actim.

Londranin sasilmayacak derecedeki kapali havasinda penceremi hafif acik unuttugum kucucuk odamda.. Bilgisayar acikti.

Ve evet kapi da caliyordu. Calan abim de yine beni kahvaltiya cagirmak icin uyandirmisti. Nedir bu kahvaltilardan cektigim?

Tamam deyip kapiyi kapadiktan sonra yataga uzanip dusundum..

Cok sikayet ettigimiz hayatimiz. Keske geriye gitseydim dedigimiz anlar gidip de hicbir sey yasamasaydim diye dusundugumuz zamanlarin aslinda bosa harcanmis zamanlar oldugunu dusundum.

Insan hayatinda her turlu deneyimler yasabilir. bunlar kotu de olabilir.

Peki geriye gittiginde yasadigin guzel anilar ne olacak?

O yuzden dusundum ve dedim ki “geri donusu olmayan hicbir sey icin uzulmenin de anlami yok”..

Tesekkurler.

ActionScript 2.0, ActionScript 3.0, Adobe, Ben, Flash, HTML5, Internet, Photoshop

HTML5 vs Flash – 2

Leave a comment

Daha once de belirttigim gibi, PhoshopMagazin dergisi icin Zihni Babuz ile birlikte HTML5 ve Flash kiyaslamasi yapmistik.

2 bolum seklinde yayinlanan yazinin 1.bolumunu daha once blogumda paylasmistim.  Eylul-Ekim sayisinda yayinlanan 2. bolumunu de bu yazimda paylasacagim.

Yazinin ilk bolumunu merak edenler icin su linkten kiyaslamanin 1.bolumunu okuyabilirler
http://www.aliogul.com/blog/2010/06/29/html5-vs-flash

HTML5 ve FLASH – 2

Bir önceki sayıda Flash ve HTML5 konusunda Apple ile Adobe arasında yaşanan söylemleri mercek altına yatırmış ve her iki teknolojiyi teknik olarak incelemeye başlamıştık. Video ve Animasyon konularında yeteneklerine değindiğimiz Flash ve HTML5’in diğer konularda da üstünlüklerini tarafsız gözle incelemeye devam ediyoruz…

3D

3D konusu en çok karşılaştırılan kriter diyebiliriz. Flash 3D konusunda oldukça gelişmiş durumda. Flash’ın kendi API’leri dışında açık kaynaklı olarak sunulan ve gün geçtikçe yenileri geliştirilen bir çok Flash 3D API’si mevcut.
Web ortamında gördüğümüz hemen hemen her 3D animasyon Flash tabanlıdır. Bazı uygulamalar direk Flash’ta yapılsa da bazıları 3D programlarıyla daha gerçekçi görüntü elde edebilmek için modellenir ve Flash’a aktarılır.
Flash kendi içerisinde de 3D konusunda 2’ye ayrılır. ActionScript ile kodlanan 3D uygulamaların yanında objelerinize de basit anlamda çok da gerçekçi olmayan 3D efectleri verebilirsiniz. Bunun için gerekli olan araçlar Flash CS4 ve Flash CS5 versiyonlarında bulunuyor.
HTML5 ise 3D’de gelecek vadediyor. Çok hızlı gelişen HTML5’in 3D özelliğini şimdiden kullanmaya başlayan geliştiriciler Flash yerine HTML5’i tercih edebiliyor. Ancak HTML5’in henüz tam anlamıyla tarayıcılar tarafından desteklenmiyor olması sorun olabiliyor. Bununla beraber henüz yeni geliştiği için bir çok eksiği bulunuyor. Şuan HTML5’in geliştirilmekte olan bir kaç JS 3D API’leri mevcut.
Genel olarak Flash, 3D konusunda HTML5’ten üstün. HTML5 CPU bakımından Flash’tan biraz geride kalıyor. Fakat HTML5’in yeni yeni gelişiyor olması durumları değiştirebilir.
Flash 3D´nin geleceği ve yeni API her yıl düzenlenen Adobe MAX’de duyurulacak. GPU hızlandırması yeni render özellikleri gibi konular Adobe MAX 2010’de yer alacak.
CPU konusunda Adobe Flash Player 10.1 ile sistem yormalarını azalttı ve Flash´ı daha da hızlandırdı.

ARAYÜZ

Uygulama hazırlarken çalışılan alan ve arayüz oldukça önemlidir. Programın araçları , arayüz kullanılabilirliği uygulama hazırlayanlara kolaylık sağlayabilmekte.

Flash tabanlı uygulamalar hazırlamak için bir çok seçeneğiz var. Bunların başında Flash Professional geliyor. Ancak Flash Develop, Flash Builder(Flex), Flash Catalyst gibi programlarla da Flash tabanlı uygulamalar hazırlanabiliyor. Flash Professional programının avantajı grafik arayüze sahip olması ve diğer Adobe programlarıyla etkileşim içinde olması. Bu programla Flash ile ilgili istediğiniz her şeyi yapabiliyorsunuz.
Flash Develop ise daha çok ActionScript kodlama yapanlara yönetik bir AcionScript Editörü diyebiliriz. Sadece kodla uğraşanlar yine bu programla Flash tabanlı uygulamalar hazırlayabiliyorlar.
Flash Builder yani eski adıyla Flex ise yine Flash tabanlı uygulamalar hazırlamaya yarıyor. Ancak Flex’in yapısı biraz daha farklı. Flash Builder’ı HTML gibi düşünebiliriz. Açık kaynaklı kodlu farklı bir yazılımdır. (Flex ile ilgili detaylı bilgi için www.flexnedir.com sitesini ziyaret edebilirsiniz)

HTML5’i ise Dreamweaver gibi HTML editörlerinin tümüyle kodlayabilirsiniz. HTML5 derleme yapmadığı için yani her şey kodlarla yapıldığı için her programla hazırlanabilir. Notepad’te kodları yazıp html olarak kaydetmek gibi.

HTML5’in her hangi bir arayüz programı yok. Bu açıdan animasyonları rahatça oluşturmak ve test etmek Flash’a oranla eksik kalıyor olabilir.

KOD YAZMA

HTML5 bildiğimiz gibi Html versiyonunun son sürümüdür. Bu yüzden HTML&JavaScript kodlama yapısına sahip.
Flash’ın kodlama yapısı ise ActionScript. ActionScript’in günümüze kadar 3 versiyonu çıktı. AS1, AS2 ve AS3. ActionScript 3.0 son versiyon olup en sağlıklı yapıdadır.
ActionScript ve JavaScript, Ecmascript tabanlı oldukları için yapı olarak bir birlerine çok benzemektedirler. Fakat ActionScript’i , JavaScript gibi sadece kodlayıp çalıştıramayız. ActionScript’in derlenmesi gerekiyor aksi halde sadece kodu yazıp kaydetmek ile çalışmaz. Bu derlemeleri de Flash ve yardımcı programları yapmakta.

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi HTML5’i her yerde kodlayabilirsiniz. Bu tamamen size kalmış. Aynı şekilde ActionScript’i de ancak actionscript’in çalışabilmesi için derlenmesi gerekiyor.

UYUMLULUK

Gerek HTML5’in yaygınlaşması gerekse Flash’ın yaygınlanması amacıyla uyum sağladıkları Sistemler ve Tarayıcılar çok önemlidir. Bununla beraber Mobil ortamlarda destekleniyor olması çok büyük etken haline geldi.

Flash Browser(tarayıcı)’lardan bağımsız çalışmakta. Ancak Plug-in yani eklentiye ihtiyaç duymakta. Flash Player yüklü olmayan bilgisayarlar kesinlikle Flash görüntülenmez. Ancak HTML5 böyle bir eklentiye gereksinim duymuyor fakat tarayıcıların HTML5 ile uyumlu olması gerekiyor. Şuan bu uyum henüz sağlanamamış olsa da Chrome ve Safari HTML5’i tamamiyle destkliyor. Firefox ve Internet Explorer ve diğer tarayıcıların ilerleyen versiyonlarında HTML5’i desteklemesi bekliyor.Internet Explorer’ın 9. versiyonu HTML5’i destekleyeceği biliniyor.

Flash, Microsoft Windows, Mac OS X, Linux, Solaris, Symbian, Windows Mobile, Maemo ve Android işletim sistemlerinde çalışmakta. Mobil ortamlarda Flash, Android ve BlackBerry’de tam performans sağlamakta.
HTML5 ise bütün işletim sistemleri ve mobil platformlarda çalışmakta ancak dediğimiz gibi tarayıcı desteği sorunu yüzünden henüz tam olarak bu uyum sağlanmış değil.

GİZLİLİK

HTML5, diğer bütün html versiyonları gibi açık kodludur. Html5 ile yapılan çalışmaların kodlarına herhangi bir kullanıcı rahatlıkla ulaşabilir. Bu HTML dilinin doğasında var olan bir şeydir bu yüzden HTML5 ile yaptığınız birçalışmanın kodları gizli kalmaz.

Flash’ta ise durum farklı. Flash ile yapılan çalışmarın kodları gizlenebilir. Animasyonlar aracı bir programla yapıldığı için bunları sadece izleyebiliriz. Yazılan ActionScript kodlamalarına da HTML5 gibi ulaşmak mümkün değildir.
Flash tabanlı çalışmalar SWF formatında olduğu için ve SWF dosyası bir Embed kodu ile siteye yerleştirildiği için sadece bu html embed koduna ulaşılabilir.

Ancak bununla beraber oldukça popüler olan bir takım programlarla bir Flash çalışmasının ActionScript kodlarına ulaşılabiliyor.Bu tür programlar SWF dosyasının içeriğini kodlarıyla beraber gösteren hatta bunu kaynak dosya (.fla) ‘ya çeviren programlardır.
Bir çok Flash geliştirisinin başını ağrıtan bu programlarla Flash uygulamaları kopyalamak oldukça kolay hale geldi. Fakat bu programlar hiç bir zaman %100 sonuç vermemektedirler.

Bununla beraber bu tür programların kodlara ulaşabilmesini engelleyen başka popüler “kod kilitleyici” programlar mevcut. Bu programlarla kilitlenen SWF dosyalarında yer alan kodlara yukarıda bahsettiğimiz programlarla ulaşılmaya çalışıldığında kodlar anlaşılmaz halde ve çalışmaz halde görünüyor. Bu kodlar kopyalansa bile çalışmayacaktır.

GÜVENLİK

Özellikle Flash uygulamaları güvenlik konusunda oldukça eleştiriliyor. Apple & Adobe tartışmaları sırasında Apple’ın dile en çok dile getirdiği şikayet Flash ve güvenlik sorunu. Öte yandan Symantec’in Global Internet raporunda Flash; web eklentileri ve tarıyıcı güvenliği açısından 2. sırada yer alıyor.
Adobe’nin açıklamasına göre Flash güvenliği Flash Player için öncelikli bir konu. Adobe her fırsatta bu açıkları sürekli kapatıp güncellemeler yaptığını belirtiyor.
Html5’te her ne kadar bir takım güvenlik sorunu olsa da önceki versiyonlara göre bu konuda gelişim sağlanmış.
Güvenlik konusunda bir çok şey aslında geliştirici ve kodlamasına bağlıdır. Bununla ilgili HTML5’te de Flash’ta da uyulması gereken temel kuralları internet ortamında bulmak mümkün.

MULTITOUCH

Zaten gelecek vadeden Multitouch özellikli bilgisayar ve telefonlar özellikle iPhone ve iPad ile beraber popülerliğini arttırmış durumda. Multitouch özellikli bilgisayarlar ve telefonlar hızlıca yaygınlaşıyor. Artık çoğu bilgisayar ve telefon üreticileri bu alan üzerinde çalışmalarını sıklaştırmış durumda. Multitouch özellikli ekranları Pad’leri yavaş yavaş daha çok görmeye başladık.

Bu noktada Flash ve HTML5 kıyaslamasında önemli bir yere sahip.

Flash, multitouch teknolojisinin gelişmesiyle eş zamanlı olarak bu desteği ve gelişimi gerçekleştirmeye çalışıyor.
Flash, Multitouch bilgisayar ve telefonları destekliyor. Adobe’nin açıklamasına göre Flash teknolojisi  Multitouch arayüze sahip cihazların tümünde sorunsuz şekilde çalışıyor. Flash Player 10.1 ve Air 2.5 ile Multitouch özelliği daha da gelişmiş durumda.

HTML5’te de Multitouch özelliği yer alıyor. Html5’i tamamen destekleyen tarayıcıları barındıran bütün cihazlar bu özelliği destekler.

SONUÇ

Son iki sayıda çok tartışılan HTML5 ve Flash kıyaslamasını elimizden geldiğince tarafsız bir şekilde yapmaya çalıştık.Bu süre içinde özellikle yeni çıkan bir teknoloji olmasından dolayı HTML5 hakkında kaynak ve bilgi edinme konusunda oldukça zorlandık. Bu sebepten ötürü kıyaslamalarda eksik taraflar da olmuş olabilir. HTML5 hakkında ilerleyen günlerde daha çok kaynak daha çok bilgi edinebileceğiz. Yavaş yavaş yaygın hale geldiğinde gerekli kıyaslamaları siz de gerçekleştirip seçiminizi yapabileceksiniz.

HTML5 daha iyi ya da Flash daha iyi gibi bir yorum yapmak yerine bu konuda bu sayıda ve önceki sayıda yaptığımız kıyaslamaları okuyumanızı öneriyor ve tercihi size bırakıyoruz.
Ancak bize göre HTML5 ve Flash’ı ikinsinden birini seçmek zorunda kalacağınız seçenekler olarak düşünmek yerine her ikisini de inceleyip bu iki harika teknolojiyi yakından takip etmelisiniz.
Yeri geldiğinde Flash daha iyi, yeri geldiğinde HTML5 olacaktır. İkisinin de bir arada kullanılacağı çalışmalar/siteler de olacaktır.

Ancak şu bir gerçek Flash yıllardır var olan bir teknoloji ve oldukça uyum sağlamış durumda gün geçtikçe gelişmeye de devam ediyor. Ancak HTML5 yeni çıkan bir teknoloji, bu teknolojinin yaygın hale gelmesi ve bütün sistemler tarafından desteklenmesi zaman alacaktır.
Internet Explorer 6.0 yüzünden hala bir çok sitenin .PNG kullanmadığını düşünürsek, HTML5 ‘in tarayıcı desteği yüzünden bütün kullanıcılarda sorunsuz şekilde çalışıyor hale gelebilmesi oldukça zaman alacaktır.